منتظران مهدی عج الله تعالی و فرجه الشریف

پیرامون واژه

اعتکاف یعنی گوشه نشینی و عزلت و در اصطلاح، بریدن از خلق و نزدیک شدن به حق.

انواع اعتکاف

اعتکاف بر دو نوع است. اعتکاف واجب که در این صورت شخص باید حتماً روزه‌دار باشد. البته روزه داشتن شرط لازم هر اعتکافی است. اعتکاف مستحب آن است که فرد بدون نذر یا عهد و قسم خود اقدام به این عمل بکند که در این صورت اگر تا سحر روز سوم در اعتکاف باشد، ادامه دادن آن تا آخر روز سوم واجب است و در صورت ترک آن، بر شخص واجب است که بعداً به جای آن معتکف شود.

چگونگی اعتکاف

زمان اعتکاف

مهم‌ترین ایام برای اعتکاف روزهای سپید (ایام البیض) (یعنی روزهای سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم رجب) و یا ده روز آخر ماه رمضان است. البته فضیلت رمضان بیشتر است.

اما باید دانست که اعتکاف زمان اختصاصی ندارد و در هر زمانی می توان این عمل مستحبی را انجام داد و اوقات ذکر شده فقط زمان هایی است که فضیلت آن بیشتر است. تنها باید توجه داشت که اعتکاف ما در دو روزی که روزه در آن حرام است (عید فطر و عید قربان) قرار نگیرد.

مکان اعتکاف

بنابر روایت اعتکاف باید در مسجد جامع شهر صورت گیرد.

اعمال اعتکاف

1) نیت 2) توقف در مسجد جامع شهر یا مساجد چهار گانه معروف 3 کمتر از سه روز نبودن اعتکاف 4) روزه دار بودن معتکف در ایام اعتکاف

اعتکاف در دیگر ادیان و مذاهب

بر ما روشن نیست که شرایط اعتکاف در ادیان دیگر به چه شکل بوده است.

به باور قرآن این عبادت از زمان ابراهیم نیز وجود داشته است که در سورهٔ بقره آیهٔ ی می‌گوید:

البته در مسیحیت رهبانیت که گوشه‌گیری و پرهیز از دنیا و عمل به عبادت بوده، وجود داشته یا خدمت به بیماران صعب العلاج؛ که این‌ها شباهت‌هایی با اعتکاف دارند. ولی به باور قرآن در سورهٔ حدید آیهٔ ۲۷ «در قلبهای کسانی که از مسیح پیروی می کنند، رأفت و رحمت و رهبانیت قرار دادیم، عملی که خود بدان دست زدند و ما آن را بر آنان واجب ننمودیم.» بنابر این قرآن می‌گوید رهبانیت چیزی بوده که مسیحیان خود برای نزدیکی به خدا آن را ساختند، در حالی که اعتکاف عبادتی شرعی در ادیان سابق بوده است.

در میان مسیحیان گاه برای پرستش خدا و در امان ماندن از آزار و اذیت یهودیان و بت‌پرستان، مکان‌هایی خلوت را برای عبادت بر می‌گزیدند، و ماجرای اصحاب کهف از این قرار است.

در تصوف، اعتکاف عبارت است از خالی نمودن قلب از مشغولیات دنیوی و تسلیم نمودن نفس.^[۱]

جهت دریافت نمازهای هر شب ماه مبارک رجب به صورت جداگانه اینجا را کلیک نمایید

 (نمازها را از دست ندهیم برای جمع آوری نمازها بسیار زحمت کشیده شده است)

در این شبهای نورانی ما را از دعای خیر خود، محروم نفرمایید

(به بهانه ایام ماه رجب )

 وَ مِنْهُ، عَنْ أَبِی الْمَحَاسِنِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَبْدِ الصَّمَدِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ الرَّبِیعِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُعَاوِیَةَ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مَلِکٍ عَنْ ثَوْبَانَ قَالَ: کُنَّا مُحْدِقِینَ بِالنَّبِیِّ فِی مَقْبَرَةٍ فَوَقَفَ ثُمَّ مَرَّ ثُمَّ وَقَفَ ثُمَّ مَرَّ فَقُلْتُ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی یَا رَسُولَ اللَّهِ مَا وُقُوفُکَ بَیْنَ هَؤُلَاءِ الْقُبُورِ فَبَکَى رَسُولُ اللَّهُ بُکَاءً شَدِیداً وَ بَکَیْنَا فَلَمَّا فَرَغَ قَالَ یَا ثَوْبَانُ هَؤُلَاءِ یُعَذَّبُونَ فِی قُبُورِهِمْ سَمِعْتُ أَنِینَهُمْ فَرَحِمْتُهُمْ وَ دَعَوْتُ اللَّهَ أَنْ یُخَفِّفَ عَنْهُمْ فَفَعَلَ فَلَوْ صَامُوا هَؤُلَاءِ أَیَّامَ رَجَبٍ وَ قَامُوا فِیهَا مَا عُذِّبُوا فِی قُبُورِهِم‏

اعمال ماه رجب در کتاب المراقبات

ماه رجب در کتاب المراقبات حاج میرزا جواد آقای ملکی تبریزی +دانلود کتاب
کتاب المراقبات یکی از بهترین کتبی است که سالکان الی الله از برنامه های عبادی آن – که جمع آوری شده از آیات و روایات معصومین علیهم السلام است – استفاده و بهره خاص می برند. بزرگانی چون امام خمینی و مرحوم علامه طباطبایی عنایت خاصی به این شخصیت ارجمند عرفانی داشته اند.
ما اعمال بخش ماه رجب را برای شما در اینجا آورده ایم به امید آنکه از آن استفاده کنید و ما را نیز از دعای خیر محروم نکنید.

اعتکاف چیست؟

مقدمه :

هرگز نمی توان ارزش همه زمانها را برابر دانست، چنان که نمی توان همه مکانها را برابر شمرد. برخی زمانها و مکانها ارزشی والا دارند. ماه رجب ارزشمند است، ماه سلوک و زدودن زنگارهای شیطانی از آیینه دل است؛ ماه ولایت و برافروختن چراغ معرفت در شبستان وجود است؛ ماه رجب گاهِ اعتکاف است. در این ماه، که هنگامه تحول است، عاکفان کوی دوست، با حضور در صحن و سرای دوست، پله های سلوک را پیموده و پله پله به خدا نزدیکتر می شوند. معتکف روزه اش، نمازش، حضورش در مسجد و دیگر اعمالش مایه تقرب است. در خانه دوست، سفره ایی از مغفرت و بخشایش گسترده شده و عاکف با صیقل روح و روان، زنگار گناه از دل می زداید و مهیای ضیافت بزرگ در ماه وصال می گردد. ماهی که عشاق از سفره پرفیض الهی، لقمه های راز بر می چینند و عطر قرآن از ژرفای دل بار یافتگان، مشام جان را می نوازد.

اعتکاف پرورش جسم و جان است، انسان آمیزه ای است از این دو و نیازمند پرورش در ابعاد وجودی خود؛ انسان به دنبال سعادت و کمال است، روح انسان نیازمند نیایش است، مناجاتی شیرین و زیبا، هم کلامی موجودی ضعیف با منشأ قدرتها. از آغاز خلقت تا صحنه رستاخیز، راز و نیاز زیباترین هنر آدمی است.                        

غفلت بد است در برخی موارد بدتر؛ جریان زمان در گذر است و با از دست دادن آهی ماند و افسوسی که به هیچ نیرزد. انسان دشمنی دارد در اوج حیله گری، با چنین دشمنی هوشیاری باید و سرعت در خیرات؛

زمان اعتکاف است. خالق مهربان قرب خلایق می طلبد. در فکر پرورش روح و روان انسان است و مقررات دینی را تشریع می کند. تنوع عبادات به دلیل نیازهای گوناگون انسانی است، هر عبادتی جوابگوی نیازی از اوست. نماز، زنگار غفلت از روان می زداید و صیقل روح و روان است. در روزه، پالایشگاه خلوص و نردبان صعود است. روزه دار پرواز در آسمان عبادت و عبودیت را می آزماید و آیینه قلبش را نورستان خدایی می کند. حج، شرکت در آزمون الهی و قطع تعلقات و دلبستگی دنیوی است. عبادات مالی؛ چون خمس و زکات و صدقات، دمیدن روح ایثار و گذشت در وجود آدمی است. اما اعتکاف، آمیزه ای از چند عبادت با فضیلت است.

۶-

نماز شب ششم ماه رجب

در برخی از احادیث آمده است که پیامبر اکرم – صلوات الله علیه—فرمود: «هر کس در شب ششم ماه رجب ۲ رکعت نماز – با یک بار سوره ی «حمد» و ۷ بار آیه الکرسی- بخواند، منادی ای از آسمان ندا در می دهد: ای بنده ی خدا ، تو حقیقتا و واقعا دوست خدا هستی و در برابر هر حرف که در این نماز خوانده ای، شفاعت یک مسلمان برای تو است و نیز ۷۰/۰۰۰ عمل نیک که هر کدام از آنها نزد خدا برتر از کوههای دنیا است، برای تو خواهد بود». همان

فضیلت ۶ روز روزه داری در ماه رجب

«ابن بابویه» در کتاب «ثواب الاعمال» و «امالی» آورده است که پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله و سلم- فرمود: هر کس ۶ روز از ماه رجب را روزه بدارد،از قبر بیرون می آید در حالی که نور چهره اش سپیدتر از نور آفتاب می درخشد و نیز افزون بر این، نوری به او عطا می شود که همه ی کسانی که در روز قیامت گرد آمده اند، بدان روشن ونورانی می گرداند و خداوند او را در روز قیامت جزو ایمِنان مبعوث می گرداند تا این که بدون حساب از (پل) صراط عبور کند و از عاق والدین بودن و نیز از قطع ارتباط با نزدیکان ایمن می گردد». همان.

۵-

نماز شب پنجم ماه رجب

در برخی کتابهای در بر دارنده ی اعمال که به وسیله ی آن ها انسان به خشنودی پروردگار مالک روز حساب، راه می یابد، آمده است که پیامبر اکرم -صلی الله علیه و آله و سلم- فرمود: «هرکس در شب پنجم ماه رجب شش رکعت نماز- با یک بار سوره ی «حمد» و ۲۵ بار سوره ی «قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ» – بخواند، پاداش ۴۰پیامبر و ۴۰ صدیق و ۴۰ شهید را به او عطا می کند و سوار بر اسبی از نور، همانند آذرخش درخشان از (پل) صراط می گذرد».

فضیلت ۵ روز روزه داری در ماه رجب

«ابن بابویه» در کتاب «ثواب الاعمال» و «امالی» نقل کرده است که پیامبر اکرم -صلی الله علیه و آله و سلم- فرمود:« هرکس ۵ روز از ماه رجب را روزه بدارد، بر خداست که در روز قیامت او را خشنود نماید و چنان او را مبعوث گرداند که چهره ی او همانند شب چهاردهم بدرخشد و به اندازه ی سنگریزه های شنزار «عالج» برای او عمل نیک می نویسد و بدون حساب وارد بهشت می گردد و به او گفته می شود: هر چه می خواهی ، از پروردگارت بخواه». همان

از حضرت رسول صلى الله علیه و آله روایت شده است که کسى که این نماز را بجا آورد حق تعالى دعاى او را مستجاب گرداند و ثواب شصت حج و شصت عمره به او عطا فرماید

و آن نماز اینچنین است

در هر شب از ماه رجب، دو رکعت نماز بجا آورد بخواند

در هر رکعت حمد یک مرتبه و قل یاایها الکافرون سه مرتبه و قل هو الله أحد یک مرتبه و چون سلام دهد دستها را بلند کند و بگوید" لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِیکَ لَهُ لَهُ الْمُلْکُ وَ لَهُ الْحَمْدُ یُحْیِی وَ یُمِیتُ وَ هُوَ حَیٌّ لا یَمُوتُ بِیَدِهِ الْخَیْرُ وَ هُوَ عَلَى کُلِّ شَیْ‏ءٍ قَدِیرٌ وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ آلِهِ"  و بکشد دستها را به صورت خود

منبع: مفاتیح الجنان - اعمال ماه رجب - اعمال مشترکه - عمل هفدهم

... برگرفته از مسجدنما ...